اصول نگهداري از همستر
منشاء :
کشف هَمستِر به قرون وسطي در جنوب اروپا باز مي گردد. اسم همستِر برگرفته از کلمه آلماني Hamstern به معناي انبار دهنده مي باشد و اين نام را به دليل اينکه هَمستِر غذايش را در کيسه لپهايش حمل مي کند بر او نهاده اند.
نوع :
هَمستِر جزو پستانداران خونگرم از خانواده جوندگان مي باشد. در شبها فعال است و در طول روز به استراحت مي پردازد. داراي گونه هاي مختلفي مي باشند که تنها برخي از آنها بعنوان حيوان خانگي نگهداري مي شوند. برعکس موشها ، هَمِستِر بدون دم به دنيا مي آيد. نوع Golden آن در رنگهاي مختلف يافت مي شود و بعضي از آنها نيز داراي موهاي بلند مي باشند.
خلق و خو :
همستِرها حيوانات مناسبي براي نگهداري در آپارتمان مي باشند. موجود آرام و تميزي است که رفتار بسيار دوستانه اي دارد. به بازي کردن و دويدن در چرخ علاقه دارند. اگر از کودکي او را در دست بگيريد به سادگي دست آموز مي شود و هرگز گاز نمي گيرد. نبايد هَمِستِر را به ناگهاني و سريع بلند کرد چراکه اين کار موجب ترسيدن حيوان مي شود. اگر هَمِستِري گاز مي گيرد و يا شناختي از او نداريد مي توانيد او را از پوست پشت گردنش بلند کنيد.
هَمِستِرها داراي دندانهاي جلويي بزرگ و قدرتمندي مي باشند که براي جلوگيري از رشد بيش از حد آن بايد اشيائي براي جويدن در اختيار حيوان قرار داد. هَمِستِرها داراي حس بينايي بسيار ضعيف و در عوض خس بويايي و شنوايي عالي هستند. هَمِستِرهاي Golden را بايد بعد از 8-10 هفتگي از يکديگر جدا کرد تا باهم نجنگند (خصوصاً ماده ها).
به هر حال نوع Russian Dwarf را مي توان به صورت جفت نگهداري نمود. هرگز نبايد هَمِستِر را بيرون از قفس رها کرد چراکه بسيار کوچک بوده و ممکن است وارد هر سوراخي شود و يا زير پا بماند.
فعاليت بدني :
اگر يک چرخ داخل قفس هَمستِر باشد تمام نيازهاي بدني او را تأمين خواهد کرد همچنين مي توان دوسر قوطي هاي کنسرو را بريد و در اختيار حيوان قرار داد. مواظب باشيد تا قسمت تيزي در قوطي باقي نماند.
طول عمر :
حدود 2-3 سال.
بارداري : هَمستِرها تنها زندگي مي کنند و تنها در مواقع جفتگيري به يکديگر مي پيوندند. هَمِستِرهاي طلايي را بايد بعد از جفتگيري جدا نمود و اگرنه ممکن است که ماده حيوان نر را بکشد. اصولاً مدت بارداري در هَمِستِرهاي طلايي 15 روز و در سايرين 19-20 روز به طول مي انجامد. مادر نسبت به نوزادن بسيار حساس است و اگر احساس خطر کند آنها را در کيسه لپ خود پنهان مي کند و به محلي امن مي برد. چشمهاي نوزادان در 2هفتگي باز مي شود و در3-4 هفتگي به طور کامل مستقل مي شوند .
انتخاب همستر :
دو نوع همستر به عنوان حيوان خانگي نگهداري مي شود.همستر طلائي يا سوري و همستر کوتوله. همستر کوتوله تقريبا به اندازه نصف همستر طلائي مي باشد. همستر طلائي در تنهايي نيز زندگي شادي خواهد داشت و اغلب اگر بصورت گروهي نگهداري شوند با هم در گير مي شوند.همستر کوتوله اجتماعي تر بوده و شايد براي نگهداري آنهابصورت دوتايي (از يک جنس) بهتر باشد. از بقيه جهات نگهداري آنها شبيه به هم مي باشد.
موقع انتخاب همستر به رفتار و شرايط آنها دقت کنيد. از خريد همسترهايي که بي حال و ساکت مي باشند اجتناب ورزيد. آنها بايد گوش بزنگ ، کنجکاو و فعال باشند. پوشش بدني بايد صاف و چشم ها تميز باشند. نفس کشيدن حيوان نبايد صدا دار و با زحمت باشد. پوشش بدن بايد تميز بوده و به آن مدفوع حيوان نچسبيده باشد. اگر متوجه شديد درون قفس يک از همسترها به اسهال يا بيماري تنفسي دچار شده است، آگاه باشد که همه همسترها در درون قفس در معرض يک بيماري واگير دار قرار گرفته اند.
خانه همستر :
قفس مخصوص همستِر و آکواريوم مکان مناسبي براي زندگي همستِر مي باشد. يايد فضاي در نظر گرفته شده به ازاي هريک هَمستِر 18 س.م مربع باشد. چون همستِرها در طول روز خوابند وشبها به فعاليت مي پردازند ، بهتر است قفس آنها را جايي خارج از اتاق خواب قرار داد. بايد يک خانه چوبي يا پلاستيکي با مقداري کاغذ و يا پنبه براي همستِر در نظر گرفته شود.
بهتر است بستر قفس را با خاک اره يا خورده کاغذ بپوشانيد. همستِرها به خوبي فرار مي کنند بنابراين اطمينان حاصل نمائيد که قفس به طور کامل محصور باشد! اگر آزاد باشند هر چيزي را در اطرافشان خواهند جويد. سه نوع خانه براي همستر رايج مي باشد. قفس هاي سيمي، قفس پلاستيکي و آکواريوم.
يک قفس سيمي با ميله هاي افقي با فاصله 0.5 تا 0.75 اينچ براي نگهداري مناسب مي باشد چرا که همستربه بالا رفتن علاقه دارد و از ميله ها براي بالا رفتن از ديواره ها استفاده مي کند. از قفس هايي که کف آنها به صورت شبکه اي و سوراخدار است اجتناب کنيد چرا که حيوان در اين قفس راحت نمي باشد بعلاوه تميز کردن اين قفس ها نيز مشکل است.
آکواريوم نيز در دسترس بوده و تميز کردن آن نيز راحت است. اما گردش هوا در آن کمتر بوده و اين فرصت را به حيوان نمي دهد که ازديواره ها بالا رود. يک پوشش نيز براي ممانعت از خروج همستر از آکواريوم و همچنين جلوگيري از دسترسي ديگر حيوانات خانگي به همستر نياز مي باشد.
محل سکونت از پيش ساخته شده پلاستيکي با چند تونل و خوابگاه نيز مناسب مي باشد و حيوان مي تواند از آن براي ورزش و تفريح استفاده کند ولي تهويه هوا و نظافت آن مشکل است. بعلاوه بسياري از همسترهاي طلائي بزرگتر از آن هستند که در تونلها جاگيرند. هرچند براي همسترهاي کوتوله مشکلي پيش نخواهد آمد.
به اين نکته نيز توجه داشته باشيد که محل سکونت اين حيوان بايد آنقدر محکم باشد که در مقابل جويدن هاي اين حيوان بتواند مقاومت کند و بعضا لانه هاي پلاستيکي به راحتي توسط آنها جويده خواهند شد.
بستر سازي:
اغلب صاحبان همستر از تراشه چوب براي پوشاندن کف قفس همستر استفاده مي کنند، ولي بايد از تراشه سرو اجتناب نمود. درخت اشنگ يا ديگر درختان جنگلي براي استفاده در کف قفس بهتر است. درخت کاج نيز بدليل امکان ترشح مواد تحريک کننده و معطر از آن مناسب نمي باشد. کف قفس هر هفته بايد عوض شود.
از آنجا که همسترها معمولا از يک گوشه از قفس براي اجابت مزاج استفاده مي کنند، تميز کردن آن قسمت از قفس بصورت مداوم به تميز ماندن محل زندگي آنها کمک مي کند.
همسترها دوست دارند در زمين تونل حفر کنند.بنابراين عمق پوشش کف بايد آنقدر باشد که حيوان بتواند درون آن تونل حفر کند. بايد قفس را بصورت هفتگي شست و شو کرد. قفس کثيف خيلي زود بوي بد خواهد گرفت.مکان قفس در خانه بايد با دقت انتخاب گردد.از آنجا که همسترها شبگرد هستند محل زندگيشان در روز بايد کاملا ساکت باشد.
با اين حال آنها نبايد آنقدر دور از دسترس باشند که فرصتي براي برقراري ارتباط با انسان در هنگام شروع فعاليت (عصرها)نداشته باشند. قفس آنها بايد دور از تابش مستقيم خورشيد و منابع گرما باشد و بايد بالاتر از سطح زمين بر روي تاقچه يا يک ميز باشد.
لوازم زندگي :
يک جعبه کوچک به عنوان آشيانه در گوشه اي از قفس براي همستر مورد نياز مي باشد که مي توان از يک جعبه مقوايي براي اينکار استفاده نمود که اين جعبه بايد هر چند وقت يک بار عوض شود. کف جعبه را مي توانيد با چيزي نرم مثل دستمال کاغذي بپوشانيد .
مواد کف اين جعبه بايد ماهي يک تا دوبار عوض شود.عوض نمودن بيش از اين باعث برهم زدن آرامش همستر خواهد شد. هر چند چک نمودن منظم جعبه و برداشتن مواد غذائي که حيوان ذخيره نموده پيشنهاد مي شود.
به همستر بايد فرصت جويدن ،نقب زن و ورزش نمودن داده شود. تقريبا تمام همسترها با شوق و ذوق از يک چرخ و فلک مخصوص همستر(با يک سطح يک دست و محکم) استقبال مي کنند. مقداري تونل و لوله (مثل لوله دستمال توالت ) نيز لازم است. شاخه هاي تازه درخت مانند بيد و درختهاي ميوه که براي آنها از سموم ضد آفت استفاه نشده، جعبه هاي کوچک مقوائي و بلوکهاي چوبي براي جويدن و بالا رفتن مناسب است.
براي آبخوري حيوان نيز مي توان از يک بطري با سري که بتواند حيوان به راحتي از آن آب بخورد استفاده نمود.بدينوسيله آب حيوان تميز مانده و حيوان نمي تواند ظرف آب را سرازير نمايد.يک ظرف غذاي کم عمق از سراميک يا چيني بهترين انتخاب براي ظرف غذاي همستر مي باشد تا حيوان نتواند ظرف را برگردانده علاوه بر اين تميز نمودن چنين ظرفي راحت تر است.
رژيم غذايي همستر :
مي توان از غذاي مخصوص جوندگان ، سبزيجات و نان خشک و ميوه ها (البته نه خيلي زياد که باعث اسهال شود) استفاده نمود. نبايد براي آب از کاسه استفاده نمود چراکه هَمِستِر به درون آن مي افتد و قفس را خيس خواهد کرد. همستِرها داراي کيسه هاي لُپي بزرگ هستند که از آن براي حمل غذا استفاده مي کنند.
براي رژيم همستر بهتر است از غذاهاي آماده موجود در بازار استفاده نمود که معمولا بصورت مخلوطي از دانه گياهان يا بصورت يک جيره غذايي به شکل گلوله هاي کوچک و يکدست درون بسته بندي آماده مي باشد. جيره آماده گلوله اي از نظر مواد غذائي متعادل بوده و همستر نمي تواند دانه هاي مورد علاقه خود را دست چين کند به همين دليل اين غذا در بعضي مواقع حيوان را دلزده کرده و بعضي از همسترها اصلا آنرا نمي خورند .
دانه هاي مخلوط آماده براي همستر معمولا از طرف حيوان بهتر پذيرفته مي شوند و پايه خوبي براي رژيم همستر مي باشد. ولي مواظب باشيد از غذايي که تنها شامل دانه گياهان است اجتناب کنيد بلکه غذا بايد شامل مواد مختلفي مثل سبزيجات خشک باشد. از اين غذاي آماده براي حيوان بيش از اندازه نريزيد چرا که با اين کار حيوان دانه هاي مورد علاقه اش را دست چين نموده و باقيمانده غذا را نمي خورد.
اين ايده خوبي است که در هر زمان مقدار کمي غذا بريزيم و اجازه دهيم همستر تقريبا ظرف غذاي خود را قبل از اينکه دوباره غذا بريزيد خالي کند. علاوه بر اين ، به غذاي حيوان بايد تکه هاي کوچکي از سبزيجات و ميوه هاي تازه بعنوان مکمل غذايي افزوده شود. همچنين خوب است بعضي مواقع يک غذاي سفارشي مثل کرم ، جيرجيرک يا يونجه خشک به همستر داده شود.
همچنين بعضي مواقع مي توان مقداري ماست تازه يا تکه اي مرغ پخته به حيوان داد. از دادن لوبياي نپخته ، چشم سيب زميني، سيب زميني سبز ، گوجه فرنگي ، سير ، شکلات و هر غذاي حاوي شکر و نمک خودداري ورزيد.
دست آموز کردن و لمس همستر:
اين امکان وجود دارد که همستر دست انسان را گاز گيرد ولي گاز گرفتن معمولا نتيجه اضطراب و ترس مي باشد. چنانچه حيوان را با آرامي و ملايمت همراه با مقداري باج دهي (به حيوان موقع در دست گرفتن غذايي را که دوست دارد بدهيد) معمولا بر کمرويي و تمايل گزندگي آن غلبه مي کنيد. همچنين همستري که بدليل محيط نامناسب زندگي و يا صداهاي اضافي تحت فشار قرار دارد اغلب اوقات آشفته بوده و تمايل گاز گرفتن در او بيشتر است.
کار کردن بر روي حيوان براي اهلي و دست آموز کردن او را فقط در هنگاميکه حيوان از لانه خود بيرون مي آيد انجام دهيد. بيدار نمودن همستر مطمئنا باعث عصبانيت و بدخلقي حيوان خواهد شد. اهلي نمودن به زمان و بردباري نياز دارد. ابتدا به همستر اجازه دهيد به محيط جديد خو بگيرد. زماني که همستر آرام به نظر رسيد ،شروع به گذراندن وقت خود در اطراف قفس نمائيد و به آرامي با حيوان صحبت نمائيد تا همستر به صداي شما عادت نمايد.
هنگامي که همستر در حضور شما احساس راحتي نمود ،با دست خود شروع به دادن مقداري غذاي خوشمزه( مثل تخم آفتابگردان- کشمش يا هر خشکبار ديگر) به حيوان نمائيد. هنگاميکه همستر غذا را با خوشي از دست شما گرفت ، شما مي توانيد تلاش خود را براي گرفتن همستر شروع کنيد.
اجازه دهيد همستر کف دست شما راه برود. زمان براي اين پيشرفت متغير است و مخصوصا به سن حيوان بستگي دارد. همستر شما ممکن است براحتي بپذيرد که شما او را در دست گيريد و يا ممکن است يک ماه يا بيشتر طول بکشد.
ايا ميدانيد :
